Depresja – objawy, rodzaje, metody leczenia i wsparcie

Nie da się ukryć, że depresja jest chorobą coraz bardziej powszechną. Dlatego istotne jest, aby mówić o niej głośno, zwłaszcza o znaczeniu sięgania po pomoc. W tym artykule opiszę, czym jest depresja, jakie są jej objawy oraz przedstawię proces leczenia. Ponieważ depresja manifestuje się na różne sposoby i występują jej różne postacie, postaram się opisać każdą z nich. Podkreślę również, jak ważne w trakcie terapii jest wsparcie bliskich – uważam, że jest ono niezbędne do skutecznego leczenia. Bez odpowiedniego wsparcia proces zdrowienia może być znacznie trudniejszy, a objawy depresji mogą się nasilać. Omówię też, jak rozpoznać depresję i co robić w przypadku nagłego pogorszenia samopoczucia. 

Czym jest depresja ?

Depresja to obecnie jedna z najczęściej diagnozowanych chorób psychicznych, co jest alarmujące, biorąc pod uwagę rosnącą liczbę osób na nią cierpiących. To zaburzenie nastroju charakteryzuje się przede wszystkim problemami z jego regulacją. Główne emocje towarzyszące depresji to smutek, drażliwość, gniew oraz brak zdolności do odczuwania przyjemności. Jednakże najbardziej charakterystycznym objawem jest chronicznie obniżony nastrój. Podkreślę, że musi on występować przez dłuższy czas, aby można było mówić o depresji.. Każdy z nas ma lepsze i gorsze dni. W depresji, niestety trudno o te lepsze dni. W dalszej części artykułu napiszę więcej o objawach depresji i jej leczeniu.

Rozpoznawanie objawów depresji

Jak już powiedziałam wyżej, każdy może przechodzić depresję inaczej. Najczęściej spotykane objawy tej choroby to:

• obniżony nastrój, który występuje przez większą część dnia,
• brak energii do działania,
• duże zmęczenie,
• brak przyjemności z tego, co się wcześniej lubiło,
• niskie poczucie własnej wartości,
• poczucie winy,
• myśli samobójcze,
• problemy ze skupieniem i z podejmowaniem decyzji,
• problemy ze snem
• zwiększony lub zmniejszony apetyt.

Rodzaje depresji — od łagodnej do ciężkiej

Istnieją epizody depresyjne, które są łagodne i których nie widać na pierwszy rzut oka. Osoby z łagodną depresją mogą normalnie chodzić do pracy czy spotykać się ze znajomymi, co nie znaczy, że nie czują się źle. Umieją oni dobrze maskować swoje objawy i, pomimo że doświadczają objawów depresyjnych, to mają na tyle siły, żeby prowadzić dość aktywny tryb życia. Są też epizody depresyjne, które są na tyle ciężkie, że wyłączają z funkcjonowania. Osoba, która choruje na ciężką depresję, nie jest w stanie wstać z łóżka, umyć się, zjeść. Nie jest już w stanie ukrywać swoich objawów, ponieważ te uniemożliwiają funkcjonowanie w każdym aspekcie życia. Każdy z epizodów jest trudny i wymagający leczenia.

Rozpoznanie depresji — diagnoza

Przede wszystkim najpierw należy przeprowadzić z pacjentem wywiad i zadać takie następujące pytania: od kiedy zauważył, że się gorzej czuje, jakie objawy występują, z jaką częstotliwością itp. Ważna jest też wizyta u psychiatry, bo będzie mógł on ocenić stan zdrowia pacjenta. Do diagnozy depresji mogą się też przydać kwestionariusze objawowe, takie jak: inwentarz depresji Becka czy skala depresji Hamiltona. Istotną rzeczą w diagnozie depresji jest też badanie przesiewowe w kierunku zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Depresja często występuje też w innych zaburzeniach psychicznych.

Metody leczenia depresji

Pacjent, który choruje na depresję myśli o sobie bardzo źle, ma zaburzone postrzeganie świata, innych ludzi oraz przyszłości. Dlatego pierwszą z głównych metod i najbardziej skutecznych jest psychoterapia. Psychoterapia i farmakologia razem dają najlepszy rezultat. Warto więc rozważyć też wizytę u psychiatry i przyjmowanie leków antydepresyjnych. Zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z ciężką depresją.

Na czym polega terapia depresji ?

Istnieje wiele nurtów, które zajmują się leczeniem depresji. Niżej spróbuję krótko opisać każdy z nich. Warto się w nich rozeznać, tak aby zobaczyć który nurt jest Wam najbliższy i w którym czujecie się najbardziej komfortowo. W nurcie psychodynamicznym pracuje się nad tym, żeby bardziej zrozumieć wpływ wydarzeń z przeszłości na teraźniejszość. Psychoterapia humanistyczna zakłada, że kluczowym czynnikiem leczniczym w tym nurcie jest bliska relacja z terapeutą. Uczymy się też w tym przypadku jak akceptować siebie i wyrażać poszczególne emocje. Następna jest psychoterapia poznawczo-behawioralna, która może pomóc w zmianie błędnych przekonań na swój temat. Ostatnim nurtem jest psychoterapia integracyjna. W tej terapii miesza się metody i założenia różnych nurtów.

Jak widzicie, każda z powyższych terapii się od siebie różni. Dlatego, zanim wybierzecie dany rodzaj psychoterapii, zobaczcie, na czym on polega i czy Wam pasuje. Możliwości jest naprawdę sporo. Na końcu najważniejsze jest to, żebyście, idąc do terapeuty, czuli się jak najlepiej.

Czy można wyleczyć depresję samemu? O samoleczeniu i jego ryzyku

Zdecydowanie jestem zdania, że depresji nie można wyleczyć samemu. Na pewno istnieją rzeczy, które mogą pomóc doraźnie, takie jak spacer, muzyka, trening, ulubione jedzenie czy spotkanie z kimś. Depresja nie jest przeziębieniem czy jednym gorszym dniem, więc bez odpowiedniego leczenia może być osobie chorującej trudno funkcjonować. Oczywiście warto robić to, co lubimy, jeśli mamy na to ochotę i siłę. Jednakże, samoleczenie tak poważnej choroby może się bardzo źle skończyć. Bardzo często nie zdajemy sobie sprawy, dlaczego się tak źle czujemy i samemu trudno jest nam znaleźć źródło problemu. Leczenie depresji samodzielnie może wywołać tylko więcej szkód.

Rola ruchu i zdrowej diety w leczeniu depresji

Uważam, że dieta i aktywność fizyczna nie zastąpi terapii. Mogą one być jednak dobrym dodatkiem do leczenia. Zdaję sobie sprawę, że osoby z ciężką depresją nie będą miały siły na intensywne treningi. Dlatego można zacząć od krótkiego piętnastominutowego spaceru. To będzie i tak już bardzo dużo.

Istnieje coraz więcej badań, które mówią o tym, że regularna aktywność fizyczna może znacząco obniżyć objawy depresji. Zatem każda najmniejsza aktywność fizyczna może być bardzo pomocna w depresji. Z pewnością nie uleczy ona depresji, ale sprawi, że poczujemy się znacznie lepiej i zdrowiej. Aktywności, które zaleca się przy depresji to: aerobik, pływanie, bieganie, jazda na rowerze czy na nartach. Jeśli ten rodzaj aktywności jest dla Was za ciężki na obecną chwilę, można praktykować ćwiczenia relaksacyjne lub się porozciągać. Każda forma ruchu jest ważna.

Drugim zdrowym dodatkiem do leczenia depresji jest dieta. Składniki, które zaleca się spożywać, to: kwasy tłuszczowe omega-3, które znajdują się chociażby w rybach; witaminy z grupy B-kwas foliowy, który jest w zielonych, liściastych warzywach oraz składniki mineralne, takie jak: żelazo, cynk, selen, które można znaleźć w mięsie, rybach. Powyższe składniki znacznie redukują stres i różne napięcia.

Wsparcie emocjonalne — rola bliskich w procesie leczenia

Kolejnym ważnym aspektem podczas leczenia depresji jest wsparcie kogoś bliskiego. Często, inni postrzegają depresję jak lenistwo i nie rozumieją tego, co przeżywa osoba, która choruje na depresję. Brak wsparcia może bardzo nasilić objawy depresji. Osoba, która zmaga się z depresją, ma wiele negatywnych przekonań na swój temat. Jeśli dodatkowo słyszy przykre słowa od swoich bliskich, może to na nią bardzo negatywnie wpływać i ciężej będzie jej wyzdrowieć. Akceptacja w depresji jest bardzo ważna. Zdaję sobie sprawę, że być może trudno zrozumieć depresję osobom, które jej nie doświadczyły, ale pamiętajmy o tym, żeby postarać się być i chociaż spróbować zrozumieć. Myślę, że jest to jeden z ważnych aspektów w leczeniu depresji.

Telefon zaufania — pomoc w sytuacjach kryzysowych

Osoby, które zmagają się z ciężką depresją, mogą nagle bardzo źle się poczuć i potrzebować doraźnej pomocy. W tego typu sytuacjach kryzysowych warto pamiętać o tym, że można zadzwonić po pomoc do Kryzysowego Telefonu Zaufania (116 123), który jest czynny od godziny 14.00 do 22.00 lub do Centrum Wsparcia dla osób w stanie kryzysu psychicznego (800 70 22 22), który jest czynny całą dobę. W sytuacji nagłego pogorszenia zdrowia nie bójmy się korzystać z tych telefonów. To, co jest istotne — telefon zaufania nie zastąpi terapii. Zadaniem pracownika telefonu zaufania jest uspokojenie i wyciszenie osoby, która dzwoni, tak aby wiedział, że jest ona bezpieczna.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że w powyższym artykule znaleźliście odpowiedzi na wszystkie trapiące was pytania. Depresja jest bardzo ciężką i niestety coraz bardziej powszechną chorobą, więc chciałabym jeszcze raz podkreślić, jak ważne jest w porę zauważenie problemu i podjęcie się leczenia. Zwłaszcza kiedy objawy nie utrudniają wam jeszcze ogólnego funkcjonowania. Wiem, że z pozoru mogą nie być one tak dokuczliwe i trudno je zauważyć, ale depresja jest poważną chorobą, więc uważam, że lepiej zareagować jak najszybciej. Pamiętajcie też, że w przypadku nagłego i gwałtownego pogorszenia Waszego zdrowia psychicznego, możecie skorzystać z telefonu zaufania (numery telefonów podałam powyżej). W gabinecie Psycholodzy na Jutrzenki w Warszawie-Włochy oferujemy terapię grupową, terapię indywidualną lub terapię online, podczas której otrzymacie pomoc doświadczonych psychoterapeutów, którzy pracują w różnych nurtach i pomogą wam przejść od początku przez cały proces. Niezależnie od tego, czy zmagacie się z łagodną depresją, czy ciężką.